Dört kişili bir ailenin aylık mutfak harcamasını kapsayan açlık sınırı bir ay içinde 1136 TL artarak 13 bin 334 TL'ye çıkarken, yoksulluk sınırı ise bir ayda tam 3 bin 700 TL birden arttı ve 43 bin 433 TL'ye fırladı.
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), Eylül 2023'e ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı verilerini açıkladı.
Buna göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 13 bin 334,13 TL'ye yükseldi.
Böylece açlık sınırı bir ayda 1136 TL artmış oldu.
Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 43 bin 433,65 TL'ye ulaştı.
Yoksulluk sınırı ise bir ayda 3 bin 700 TL birden artması dikkat çekti.
Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti' ise aylık 17 bin 336,25 TL'ye yükseldi. Bu maliyet ağustosta ise 15 bin 813 TL idi.
ASGARİ ÜCRETİN 3,8 KATI
Artan hayat pahalılığının etkisiyle açlık ve yoksulluk sınırındaki dev artışlar, asgari ücrete yapılan zammı da çoktan eritti.
2023 Eylül itibarıyla, 11 bin 402 TL olan asgari ücret, açlık sınırının yaklaşık 2 bin TL altında kalırken; yoksulluk sınırı ise asgari ücretin 3,8 katı olarak gerçekleşti.
MUTFAK ENFLASYONUNDA DEV ARTIŞ
Türk-İş verilerine göre, “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Eylül 2023'te şu şekilde oldu:
* Ankara'da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 9,31 oranında gerçekleşti.
* Sekiz aylık değişim oranı ise yüzde 64 olarak tespit edildi.
* Son on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 84,04 oldu.
* On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı ise yüzde 106,21 olarak hesaplandı.
SÜT FİYATLARI 3 KAT, ZEYTİNYAĞI FİYATLARI 5 KAT ARTTI
Araştırmaya göre, süt, yoğurt, peynir grubunda; bir ayda süt ortalama yüzde 8 zamlanırken, peynir fiyatlarının sınırlı düzeyde gerilediği, yoğurt fiyatının ise sınırlı düzeyde arttığı belirtildi.
Ocak 2022'den bu yana bu gruptaki ürünlerin 3 kattan fazla fiyat artışı gösterdiği vurgulandı.
Bir ay içinde irmik yüzde 13, pirinç yüzde 10, bulgur yüzde 9, ekmek yüzde 8, makarna yüzde 5 zamlandı.
Bir ay içinde margarin yüzde 17, zeytinyağı yüzde 8, ayçiçek yağı yüzde 4 zamlandı. Tereyağı fiyatı sabit kaldı.
Ocak 2022'den bu yana ayçiçek yağı 1 kattan; tereyağı ve margarin 3 kattan; zeytinyağı 5 kattan fazla fiyat artışı gösterdi.
TÜRK-İŞ: HAYAT PAHALILIĞI DAYANILMAZ SEVİYEDE
Türk-İş’ten yapılan açıklamada, “Başta iktisaden dar ve sabit gelirlileri olmak üzere, toplumun tüm kesimlerini etkileyen ve halkın en temel sorunu olarak nitelenebilecek enflasyon, resmi verilerin ötesine geçen bir gerçeklikle günlün yaşam üzerinde etkili olmaya devam etmektedir” denildi.
Türkiye'de yaşanan yüksek enflasyonun gelecek kısa vadeli dönemde de etkili olacağının öngörüldüğünün belirtildiği açıklamaya şöyle devam edildi:
“Emeğin milli gelirden aldığı payın giderek gerilemesinin bir sonucu olarak yoksul daha da yoksullaştı.
Bu süreçte, artan ücret gelirine rağmen devam eden yüksek fiyat artışları hayat pahalılığını dayanılmaz noktalara taşıdı.
Özellikle dolaylı vergilerdeki artış, gelir vergisinde bu aylarda giderek yükselen oranlar ücretli çalışanların gelirlerini daha da aşındırdı. Uygulanması gereken gelir politikasında esas olması gereken, gelirlerin gerçek enflasyon seviyesinden daha fazla artması ve insana yakışır yaşam koşullarını sağlayacak düzeyde harcamayı karşılayacak seviyede refahın adil paylaşılmasıdır.”